Loslopen; het niet door een riem aan de eigenaar verbonden zijn; vrij rondlopen. Het kunnen gaan en staan waar je wilt, in het tempo dat je wilt.
Dat mag blijkbaar niet
Tijdens de wandeling met mijn twee dames Iza en Lilly zie ik in de verte een flinke zwarte labrador ons tegemoet komen. Hij heeft ons nog niet gezien, mijn dames hebben hem ook nog niet gezien. Ik blijf staan om de situatie te kunnen blijven overzien. Lilly komt bij me en ziet de zwarte hond in de verte. Ik geef haar aan dat het goed is en pak haar rustig bij haar halsband. Ik heb namelijk inmiddels gezien dat de houding van de zwarte hond is veranderd; van een ontspannen ‘bos-snuffel houding’ is zijn kop nu hoog, een flinke frons op zijn gezicht, zijn staart stijf omhoog en een kleine borstel tussen de schouders. Inmiddels komt ook Iza bij mij staan, de zwarte hond stormt op ons af…
Ik roep naar de man die een eind achter de hond aan loopt of hij zijn hond bij zich wil roepen. Hij doet een paar pogingen, de labrador verblikt of verbloosd niet en maakt inmiddels frontaal contact met Lilly. Ik manoeuvreer mijzelf tussen de zwarte hond en Lilly in, hem af proberen te houden met mijn knie. “Potverdomme…” sis ik tussen mijn tanden door. Iza komt er ook tussen staan om de zwarte labrador af te houden. Ondertussen is de man bij ons, pakt zijn hond bij de halsband en zegt: “Kom, Pepper, dat mag blijkbaar niet…”.
Een stukje verderop komt een mevrouw met een labradoodle ons tegemoet, al starend op haar telefoon. Haar hond verstijft, de staart zakt weg en de kop gaat omlaag. Ik roep de dames naast mij en loop rustig verder. De mevrouw ziet ons en stopt haar telefoon weg en loopt verder. De labradoodle zet ineens de turbo aan en vliegt vlak langs ons heen. Iza kan niet anders dan even een beweging richting de hond te maken, maar zet geen stap anders dan met mij mee. Ik haal mijn schouders op…
Nog geen kwartier later schrik ik omdat ik een vrouwenstem hoor galmen door het bos… “KOM HIERRRR! HIERRRRRR!” Ik zie silhouetten een stuk bij mij vandaan door de bomen en ik schat de situatie zo in dat ik wel door kan lopen voordat twee dames met hun ‘roedeltje’ het pad af komen. Ineens schiet de hond die net geroepen werd, onze kant op.
Luid blaffend en met een enorm ambivalente houding (voorkant van het lichaam ‘hoger dan neutraal’ de achterkant duidelijk ‘lager dan neutraal’) schiet er een kooikerhondje het pad op. Ik kijk naar rechts om te zien of de dames reageren, maar het blijft stil richting deze situatie. Achter de kooikerhond verschijnt, net zo luid blaffend, een zwarte kruising. Ik maak een gebaar van ‘hallo! zie wat hier gebeurt’ naar de dames, maar nog geen enkele reactie. Ik heb Lilly vooruit gestuurd, ik zie dat de kooiker meer geluid produceert dan actie richting Lilly en Iza draait zich om om te vertellen dat dit niet zo sociaal is. Ze zet een aantal stappen richting de kooikerhond, die schiet naar achter met de staart tussen de achterpoten, Iza houdt in en loopt weer naar mij, de kooikerhond herhaalt zijn blaf-en-dreig gedrag. Nu grijpen de dames in, er wordt eindelijk geroepen. Het zweet staat mij inmiddels onder de oksels… “Lekker ontspannen…” denk ik bij mezelf.
Het duurt toch nog wel een tiental seconden voordat de kooiker en zijn zwarte vriendje gehoor geven aan de, wederom, gegalmde oproep… Ik schud de stress van me af en loop verder.
Uitzondering?
Helaas is bovenstaande situatie geen uitzondering voor mij… en ik denk voor veel anderen ook niet. Ik maak het vaker mee dan me lief is. Honden die loslopen in een losloopgebied waarvan de eigenaren:
- In geen velden of wegen te bekennen zijn
- Al append/telefonerend ‘doof’ zijn voor mijn lichaamstaal of verbale verzoek
- Hun stinkende best doen hun hond bij zich te roepen (al dan niet met (verbaal) dreiggedrag)
- Mij glad negerend voorbij kachelen
- Een nare opmerking maken
Wat mij betreft dus hoog tijd voor weer eens een stuk over loslopen. Het lijkt wel of men aanneemt dat elke hond los kan, los moet en los mag in een losloopgebied (zie ook dit geweldige blog: ‘Loslopen; recht, plicht of privilege' van hondenhuishouden.nl)
Waarom loslopen zo goed is
Een hond die los van de lijn loopt kan in zijn eigen tempo lopen en stil blijven staan waar hij dat wilt. Er wordt wat gesnuffeld aan een graspol of een boom, er wordt een plas gedaan of een drol gedeponeerd. Een hond die los van de lijn loopt kan zich vrij bewegen en net zoveel ruimte innemen als hij wilt. Een hond die los van de lijn loopt kan interactie hebben en contact maken met andere honden die los van de lijn lopen. Een hond die los van de lijn loopt kan rustig de tijd nemen om een situatie van een afstand te bekijken of lekker enthousiast op een situatie af gaan. Een hond die los van de lijn loopt kan zijn energie kwijt op de manier die hij wilt.
Een hond op eigen tempo laten lopen en stil laten staan waar hij wilt is goed voor de hond omdat het risico van overbelasting van spieren en/of gewrichten zo beperkt kan worden. Het snuffelen dat honden doen is om meerdere redenen goed; door te snuffelen neemt de hond zijn omgeving (beter) in zich op, hij kan ruiken wie er wanneer langs is geweest (‘social media’ voor honden) en het werkt voor veel honden kalmerend. Het plassen en poepen spreekt natuurlijk voor zich.
Het los van de lijn interactie hebben en contact maken met andere honden is aan te raden boven het aangelijnd contact maken (met aangelijnd contact maken beperk je de hond in zijn vluchtgedrag; de hond kan niet zelf kiezen om uit de situatie te gaan). Contact maken met andere honden is goed voor de jonge hond onder andere tijdens de socialisatie en voor de oudere hond om sociale contacten te onderhouden of aan te gaan.
Een loslopende hond kan er zelf voor kiezen om een situatie wel of niet aan te gaan en heeft meer bewegingsruimte om zijn energie kwijt te kunnen ten opzichte van een aangelijnde hond.
Leuk en aardig
Bovenstaande klinkt leuk en aardig en op verschillende punten ook heel logisch. Je zou denken dat elke hond om bovenstaande redenen dus los moet en kan lopen. Helaas is de werkelijkheid anders.
Voor mensen die meerdere artikelen op dit blog hebben gelezen weten dat mijn hond Lilly niet zo aardig is tegen vreemde honden. Uiteraard weet ik dit en houd ik hier rekening mee. Ik kies de rustigste paadjes op en ben zeker niet te beroerd om om te draaien of een heel stuk het pad af te gaan als ik mensen met honden zie naderen. Iza, mijn andere hond, is een geweldig stabiele hond die ik het gun om, mits oké, contact te maken met andere honden. Zij kan goed zelf inschatten wanneer een hond hier niet op zit te wachten (verlaagde houding, wijkgedrag), Iza maakt dan geen contact (uiteraard wel onder mijn wakend oog).
Lilly is gewoon niet zo. Maar zij geniet wel enorm van loslopen en is zo opgevoed dat als ik haar bij me roep, ze ook komt. Ik roep haar altijd bij me als er andere honden naderen, ik loop om of lijn haar aan en ga een eind van het pad af. Lilly kan prima loslopen.
Helaas is mij al meerdere malen verweten waarom ik met mijn “asociale hond dan in een losloopgebied ga lopen”…
Dus uw hond is niet asociaal als hij bijvoorbeeld frontaal een ander hond nadert en fysiek contact maakt? Of wanneer hij op een hardloper/ruiter/fietser afrent en deze ‘begroet’ met twee poten van de grond? Nee misschien niet; het ligt niet aan de hond, het ligt aan de opvoeding!
Hondenopvoeding
Gelukkig is er een heleboel veranderd in hondenland; van de slipketting training zijn we nu gelukkig (door veel onderzoek) uitgekomen in het positief opvoeden en trainen en beloningsgericht leren. Maar ziet iedereen daar dan wel het belang van in?
Naast het aanleren van het 'hierkomen' als je geroepen wordt, is ook het aanleren van het woord ‘nee’ of ‘foei’ een must! Hiermee bedoel ik dat er absoluut niets mis mee is om je hond grenzen te leren! En dan dus niet met de slipketting/sleutels gooien/fysieke correcties bij ongewenst gedrag, maar wel het ombuigen van ongewenst gedrag: dit mag je niet, maar dit mag je wel, brave hond!
Wat mij betreft ligt er nog een hoop werk voor ons als hondenopvoeders en ook bij de wetgevers. Een pre-aanschafcursus om maar iets te noemen. Hierin mag de nadruk worden gelegd op het welzijn van de hond (wat zijn de basisbehoeften van de hond en wat heeft een hond nodig om zich tevreden te voelen) maar ook op het belang van opvoeding. Het is niet alleen veilig (voor je hond en jou) om het hierkomen goed aan te leren, het is ook sociaal naar anderen.
Hoe denk je dat ik me voelde tijdens de wandeling die ik hierboven beschreef, toen de man zacht tegen zijn hond zei: “Blijkbaar mag dat niet?” Blijkbaar mag zijn hond wel ongecontroleerd op iemand anders afstormen! Ik neem het de hond niet kwalijk dat hij ‘niet luistert’ naar de eigenaar, ik neem het de eigenaar kwalijk dat er dus blijkbaar (te) weinig tijd gestoken is in de opvoeding.
Hond aan de lijn
Dus wil je dat je hond los kan lopen? En zijn er geen lichamelijke of gedragsproblemen waardoor dit onverstandig is? Ga aan de gang met de opvoeding van je hond.
Een losloopgebied is geen plek om je hond van de lijn te doen en het ‘ze verder zelf uit te laten zoeken’. Een losloopgebied is ook een gebied waar mensen met honden zoals die van mij graag komen om de hond de (aangeleerde!) vrijheid te geven waar ze zo van genieten (en ook nodig hebben). Het is wat mij betreft niet zo dat elke hond los moet, los kan en los mag.
Kan jouw hond wegens gedragsproblemen niet los; niet getreurd! Dat betekent echt niet dat je hond in zijn welzijn wordt aangetast als je hiermee aan de slag gaat. Het leren wandelen aan een lange lijn (5 of 10 meter) is hartstikke leuk! Het geeft je hond veel meer (bewegings)vrijheid en bijna alle mogelijkheden van een loslopende hond.
Vind je het om andere redenen moeilijk, lastig of spannend om je hond los te laten lopen? Ook dan kan het wandelen aan een lange lijn oplossingen bieden. Jij hebt en houdt de zekerheid van een stuk veiligheid tussen je hond en jou en je hond ervaart meer vrijheid dan aan de korte lijn. Hiernaast is een mooi filmpje van HondenLot over het hanteren van de lange lijn op de BAT-manier.
BAT staat voor Behavior Adjustment Training. Tijdens het wandelen op de BAT-manier is het de bedoeling dat je hond zo min mogelijk stress ervaart en zo min mogelijk wordt beperkt in zijn bewegingsvrijheid om te doen wat hij het liefst doet: snuffelen. Snuffelen is dé manier waarop honden de wereld ‘bekijken’ en elke graspol is, zoals ik al eerder schreef, als een soort social media met veel informatie. Kijk op de website van Monique Bladder voor meer informatie over BAT.
Conclusie
Als we ons allen meer zouden beseffen over hoe honden leren, welke elementen er bij hondenwelzijn komen kijken en waarom een goede opvoeding zo belangrijk is, kunnen we met een geruster hart aan de wandel.
Wees niet bang om aan de slag te gaan met je hond, gun het hem! Maar laat hem tot die tijd alsjeblieft aangelijnd om ergernissen of (veel erger nog) schade te voorkomen.
Nee, niet alle honden MOETEN los kunnen lopen. Erken en neem je verantwoordelijkheid naar je hond en naar de maatschappij toe; zorg ten minste dat je hond een dermate opvoeding heeft gehad dat hij komt wanneer je hem roept.
Een goede en positief werkende hondenschool kan je helpen in de opvoeding van de hond. Ook als je een oudere (volwassen) hond hebt, kun je hier nog mee aan de slag. Kijk eens op de website van mijn eigen hondenschool of zoek via doggo.nl of Hondsdol.nl naar een hondenschool in jouw buurt.
