Samen leuke dingen doen

Cognitief

Het woord cognitie is afgeleid van het Latijnse cognoscere; dat betekent kennen of weten. Het cognitieve vermogen van een hond zegt onder andere iets over het vermogen van leren (kennis opnemen en verwerken), aandacht en concentratie. 

Uit onderzoek van Salthouse (2010) is gebleken dat het proces van achteruitgang van het cognitieve vermogen, verergert als er weinig wordt bewogen.

Actief

Zoals hierboven al gezegd; bewegen is goed voor je. Maar waarom? Bewegingen worden uitgevoerd door spieren (simpel gezegd), spieren worden door de hersenen aangestuurd. Hoe hersenen werken is erg ingewikkeld. Ik zal proberen het makkelijk (en heel simplistisch) te omschrijven. Bewegen is een soort hersengymnastiek: je maakt je hersenen er ster(ker) mee. Dat zorgt voor betere communicatie tussen hersencellen onderling (neuronen) en met alle andere delen van het lichaam en voor betere prikkelverwerking. In onze hersenen liggen een soort van bewegingsprogramma's klaar om gebruikt te worden (in de premotor cortex); hoe vaker die programma's aangesproken worden, hoe beter/sneller/ ... je er in wordt. Het communicatienetwerk van onze hersenen werkt met onder andere neuronen. Als je genoeg beweegt, worden neuronen 'gevoed' en dat is bevorderlijk voor de communicatie. Beweeg je (te) weinig; dan ontstaat een gebrek aan communicatie en 'voeding' en kunnen neuronen inactief worden. Inactieve neuronen sterven af op een gegeven moment (en worden niet vervangen).

Dit is natuurlijk erg simplistisch gezegd, maar het is puur om een idee te geven over wat bewegen doet met je lichaam en je hersenen. Hoe meer je beweegt hoe sneller het communicatie netwerk van de hersenen werkt.

In 1949 is de eerste studie gedaan naar de relatie van gezondheid en beweging (The London Bus Study).

Samen doen

Nu we weer helder hebben waarom bewegen zo goed  is, is het tijd om na te denken over welk soort bewegen er bij je hond past (en wat goed is voor jou). Je kunt natuurlijk je hond elke dag op een loopband zetten (pas op: dit vergt training, oefening en opbouw!), maar dat is lang niet zo leuk als samen met je hond aan de slag...

Wandelen

Elke hond moet wandelen; de hond moet immers poepen en plassen. Nu bestaan er  verschillende soorten wandelingen.

Het poepje/plasje rondje

Dit rondje duurt zo gemiddeld 5 tot 15 minuten. De hond zal aangelijnd een rondje lopen waarbij hij kort de gelegenheid krijgt om de behoeften te doen. Dit rondje is ook (bijna) altijd hetzelfde en zal dagelijks voorkomen (minimaal één keer).

De (lange) wandeling

Deze wandeling is voor verschillende leeftijden en grootte van de hond anders; een pup mag per maand oud 5 minuten aaneengesloten wandelen (heb je een pup van 9 weken; dan loop je maximaal 10 minuten per keer, heb je een pup van 6 maanden dan loop je maximaal 30 minuten per keer). Dit mag meerdere malen per dag! Beweging is goed voor de ontwikkeling van het (jonge) dier; mits er voldoende rust tegenover staat.

De gemiddelde volwassen hond zal een lange wandeling van 45 min - 120 min krijgen. Tijdens de lange wandeling zal er tijd en ruimte zijn voor loslopen daar waar dat mag, wordt er uitgebreid gesnuffeld en is er (als dat kan) interactie met andere honden. De lange wandeling gebeurt idealiter ook dagelijks. 

De hond-bepaalt wandeling

Op Doggo.nl is een prachtig artikel te vinden over dit type wandelingen. Het artikel vind je hier: wat is de lievelingswandeling van jouw hond?

Voorbeeld van een gemiddelde werkdag met verschillende activiteiten en de tijd die met de hond wordt doorgebracht. Bron: © 247animalwelfare

Ik heb hierboven drie verschillende soorten wandelingen beschreven. Belangrijk om nog te vermelden (en dat geldt voor alle drie de soorten); geef je hond de aandacht die hij/zij verdient! Laat je telefoon in je zak zitten. Pak 'm hooguit eens een keer om een leuke (actie) foto van je hond te maken tijdens de wandeling. Je hond verdient jouw aandacht!

Daarbij is het ook nog extreem van belang dat de hond tijdens elke wandeling tijd krijgt om zelf beslissingen te nemen; hoe lang er aan een grasspriet/boom gesnuffeld wordt, of er even stil gestaan wordt en om zich heen gekeken wordt e.d.. Dat is natuurlijk voor ons mensen wel eens ingewikkeld; je hebt haast en moet even een snel rondje met je hond. Dat is niet verboden maar besef je wel wat je hond mist en beperk dit soort 'minimalistische rondjes' tot een minimum.

Interessant om te weten over de Bulbus Olfactorius is dat dit deel bij de mens ergens aan de onderkant van de hersenen ligt en bij o.a. honden het verst voorin gelegen. Die van de hond is ook nog eens vele malen groter dan die van de mens. Er zijn verschillende soorten neuswerk waarvan je er zelf makkelijk een paar kunt inzetten met jouw hond.

Snuffelen naar voer

Je hebt vast in huis ergens een afgedankte handdoek of theedoek. Deze kun je gebruiken om kleine voertjes in te verstoppen en je hond er naar te laten zoeken. Begin natuurlijk makkelijk en blijf er bij (immers; je bent samen bezig!). Op verzoek van je hond mag je je hond echt wel helpen als het een te moeilijke opdracht is (je hond zal je aankijken en stoppen met snuffelen). Heeft je hond door wat er verwacht wordt, dan kun je langzaam de moeilijkheid gaan opbouwen.

Snuffelen naar voer kun je ook tijdens de (lange) wandeling doen; verstop eens een voertje aan de kant van het gras of de heg en laat je hond ernaar zoeken. Plezier gegarandeerd!

Uiteraard kun je ook een snuffelmat aanschaffen (vaak zijn deze van fleece gemaakt en via de meeste (online) dierenwinkels te verkrijgen).

Voorwerpen zoeken

Heeft je hond een (favoriet) speeltje, bijvoorbeeld een balletje of een floss? Verstop die dan eens in de woonkamer of in de tuin. Laat je hond zitten en wachten, verstop het speeltje en laat je hond vervolgens weer zelf op zoek gaan naar het speeltje. Wederom doe je dit samen en wederom bouw je dit op in moeilijkheid.

Dan zijn er ook nog verschillende soorten neuswerk die je onder begeleiding doet:

* sorteren/detectie

* speuren / mantrailen

* reddingswerk

Kijk eens op de website van Neuswerk voor honden, de website van Irma van Duin (Coach4Dogs) of de website van Speurhonden Training Centre. 

Snuffelen vraagt energie: 10 minuten snuffelen kost net zoveel energie als 30 minuten wandelen. 

De hond gebruikt de neus om een voertje op te sporen maar moet vervolgens nadenken HOE hij het voertje te pakken krijgt. Hersenwerk is een goede en leuke afwisseling met neuswerk (en ook hersenwerk spellen zijn zelf te maken; denk eens aan een kartonnen doos met lege wc-rollen er rechtop). op de website van Hersenwerk voor honden vind je allerlei tips en weetjes over hersenwerk.

Conclusie

Bewegen is goed voor mens en hond; het zorgt voor sterkere verbindingen in de hersenen en een betere prikkelverwerking. Samen met je hond bewegen is dus helemaal optimaal! Immers; bewegen is goed voor de hond maar ook voor jou.

Afwisseling in mentale (met het hoofd) en fysieke (met het lijf) beweging en combinaties hiervan zijn het beste. Tijdens het wandelen (fysiek) is het voor de hond essentieel om tijd en ruimte te krijgen te snuffelen en eigen keuzes en beslissingen te maken (mentaal). Een hond is, naast bewegen, ook gemaakt om te snuffelen. De Bulbus Olfactorius van de hond is vele malen groter dan die van de mens.

Samen met je hond leuke dingen doen versterkt ook nog eens de band die je hebt met je hond. 

Geef je hond tijdens het samen tijd besteden de aandacht die hij/zij verdient! Neem de tijd voor je hond en ontspan.